Luật phòng chống rượu, bia tại Việt Nam nêu rõ: người từ đủ 18 tuổi trở lên mới được phép mua và sử dụng đồ uống có cồn. Bên cạnh đó, luật còn quy định các hành vi bị cấm và mức xử phạt cụ thể nhằm kiểm soát hiệu quả việc tiêu thụ rượu, bia ở độ tuổi vị thành niên. Bài viết này sẽ giúp bạn nắm rõ những quy định pháp luật, biện pháp kiểm soát độ tuổi và so sánh với một số quốc gia khác để cung cấp góc nhìn toàn diện về vấn đề này.
Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia (Luật số 44/2019/QH14, có hiệu lực từ ngày 01/01/2020) quy định: Người từ đủ 18 tuổi trở lên mới được phép mua và sử dụng rượu, bia tại Việt Nam. Điều này cũng đồng nghĩa với: việc bán, cung cấp hoặc khuyến mại bia rượu cho người dưới 18 tuổi bị nghiêm cấm.
Lưu ý:
Xem toàn văn Luật số 44/2019/QH14 tại: https://vanban.chinhphu.vn/default.aspx?pageid=27160&docid=197311
Ngoài giới hạn độ tuổi, pháp luật Việt Nam cũng liệt kê rõ những hành vi bị cấm đối với người dưới 18 tuổi trong vấn đề sử dụng và tiếp cận rượu, bia. Những quy định này nhằm ngăn ngừa việc tiếp xúc quá sớm với đồ uống có cồn và bảo vệ sức khỏe lâu dài cho thế hệ trẻ.
| Hành vi bị cấm | Mô tả |
|---|---|
| Uống rượu, bia | Người dưới 18 tuổi không được uống rượu, bia. |
| Mua/được tặng rượu, bia | Không được tiếp cận các sản phẩm có cồn. |
| Tham gia sản xuất, kinh doanh | Cấm sử dụng lao động dưới 18 tuổi trong các hoạt động sản xuất, vận chuyển, buôn bán. |
| Ép buộc người khác uống | Nghiêm cấm hành vi dụ dỗ, ép buộc người khác uống rượu, kể cả khi người đó đã đủ tuổi. |
| Quảng cáo, khuyến mại | Cấm quảng cáo rượu mạnh hướng đến vị thành niên. |
Để đảm bảo việc thực hiện nghiêm ngặt các quy định về độ tuổi sử dụng rượu, bia, pháp luật Việt Nam đã ban hành các mức xử phạt hành chính đối với cả người tiêu dùng lẫn đơn vị kinh doanh vi phạm. Các mức phạt này được quy định cụ thể tại Nghị định 117/2020/NĐ-CP và áp dụng trên toàn quốc. Dưới đây là một số mức xử phạt phổ biến:
| Hành vi vi phạm | Mức xử phạt (Cá nhân) | Ghi chú / Mức phạt tổ chức |
|---|---|---|
| Người từ 16–18 tuổi uống rượu, bia | 200.000 – 500.000 đồng | Không áp dụng nếu dưới 16 tuổi (chỉ nhắc nhở, không phạt hành chính) |
| Bán rượu, bia cho người dưới 18 tuổi | 1 – 3 triệu đồng | Tổ chức vi phạm: 2 – 6 triệu đồng |
| Không treo biển “Không bán cho người dưới 18 tuổi” | 1 – 3 triệu đồng | Tổ chức: 2 – 6 triệu đồng |
| Bán sai địa điểm, gần trường học, bán online không kiểm soát tuổi | 5 – 20 triệu đồng | Tổ chức: 10 – 20 triệu đồng, có thể bị tước quyền sử dụng giấy phép từ 1–3 tháng |
Lưu ý:
Ví dụ: Một cửa hàng tiện lợi tại TP.HCM bán bia cho một học sinh lớp 11 mà không kiểm tra giấy tờ tùy thân. Dù học sinh mặc đồng phục và mang ba lô, nhân viên vẫn không từ chối phục vụ. Trường hợp này nếu bị phát hiện, cửa hàng có thể bị xử phạt hành chính 1–3 triệu đồng theo Điều 30 và 31 của Nghị định 117/2020/NĐ-CP, vì không kiểm soát độ tuổi khách hàng theo quy định.
Xem thêm mức xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực rượu, bia: Tóm tắt luật rượu Việt Nam
Để tránh vi phạm pháp luật và bị xử phạt, các doanh nghiệp bán rượu, bia cần chủ động kiểm soát độ tuổi của khách hàng. Dưới đây là một số cách kiểm soát hiệu quả mà nhiều nơi đã và đang áp dụng:
Mỗi quốc gia có quy định khác nhau về độ tuổi tối thiểu được uống rượu, phản ánh quan điểm văn hóa và chính sách quản lý khác nhau. Việt Nam quy định 18 tuổi là ngưỡng hợp pháp, tương đối phổ biến trên thế giới, nhưng vẫn thấp hơn một số quốc gia phát triển như Hoa Kỳ hay Nhật Bản.
| Quốc gia | Độ tuổi tối thiểu uống rượu | Ghi chú |
|---|---|---|
| Việt Nam | 18 tuổi | Áp dụng cho mọi loại đồ uống có cồn |
| Hoa Kỳ | 21 tuổi | Áp dụng theo luật liên bang |
| Nhật Bản | 20 tuổi | Cấm tuyệt đối dưới 20 tuổi uống hoặc mua rượu, bia |
| Anh (UK) | 18 tuổi (chính thức) | 16–17 tuổi được uống rượu nhẹ tại nhà hàng khi dùng bữa và có người lớn đi kèm |
| Đức | 14 tuổi (có cha mẹ giám sát)
16 tuổi (bia, rượu vang) 18 tuổi (rượu mạnh) |
Mức linh hoạt nhất: cho phép trẻ từ 14 tuổi uống bia/rượu vang khi có cha mẹ đi cùng |
Quy định về độ tuổi uống rượu ở Việt Nam khá sát với quy chuẩn chung và dễ áp dụng trong kinh doanh. Tuy nhiên, khi bán hàng cho khách du lịch hoặc quảng cáo trên mạng xã hội quốc tế, doanh nghiệp vẫn nên lưu ý sự khác biệt này để tránh nhầm lẫn hoặc vi phạm quy định tại các thị trường khác.
Trên đây là những thông tin cơ bản bạn cần nắm rõ về độ tuổi tối thiểu để uống và mua rượu tại Việt Nam. Tuân thủ quy định về độ tuổi mua rượu là yêu cầu bắt buộc trong kinh doanh, đồng thời cũng thể hiện sự trách nhiệm với cộng đồng. Việc kiểm soát người mua đúng cách giúp hạn chế rủi ro pháp lý và xây dựng uy tín cho thương hiệu.
