Theo truyền thuyết của Trung Quốc, Đỗ Khang là người đầu tiên phát minh ra rượu. Tuy nhiên theo câu chuyện tại La Mã, thần Bacchus (tương đương Dionysus trong thần thoại Hy Lạp) mới là người đầu tiên mang rượu đến mọi nhà. Vậy câu hỏi đặt ra là, ai mới là người phát minh ra rượu?
Nguồn gốc của rượu bắt nguồn từ sự pha trộn giữa các huyền thoại, truyền thuyết và suy đoán của học giả, tạo nên một bức tranh vừa hấp dẫn vừa đa dạng.
Trong thần thoại La Mã, Bacchus là vị thần rượu vang, và dĩ nhiên cũng được cho là người đầu tiên phát minh ra rượu. Ông có trách nhiệm bảo trợ cho mùa thu hoạch nho, sản xuất rượu và rượu vang, đại diện cho cả sự sung sướng và điên rồ mà loại thức uống có cồn này có thể mang lại.
Trong thần thoại Trung Quốc, Đỗ Khang (杜康) được tôn là “ông tổ của nghề nấu rượu”. Tuy nhiên, theo một truyền thuyết khác, nữ thần Yi Di – cận thần dưới triều Hạ Vũ (khoảng thế kỷ 20 TCN, tức sớm hơn cả Đỗ Khang) – mới là người đầu tiên phát minh ra rượu từ gạo.
Trong Kinh thánh, Noah được cho rằng là người đầu tiên phát minh ra rượu. Người ta kể rằng sau trận hồng thủy, Noah đã trồng một vườn nho và làm rượu vang. Câu chuyện này có thể được coi là ẩn dụ cho thời điểm con người bắt đầu khám phá và làm chủ việc sản xuất rượu vang.
Các nhà khảo cổ phát hiện rượu đã xuất hiện ở Trung Quốc từ khoảng 7000 TCN, rất lâu trước khi truyền thuyết về Đỗ Khang ra đời. Như vậy có thể khẳng định: Đỗ Khang không phải là người thực sự phát minh ra rượu, mà chỉ là tiên phong trong “văn hoá nấu rượu của Trung Hoa”, và là biểu tượng mang tính lịch sử.
Vậy Bacchus có phải người phát minh ra rượu không? Câu trả lời cũng tương tự: không - vì tất cả chỉ là những câu chuyện thần thoại.
Xem thêm: Các loại rượu whisky giá rẻ.
Theo các nghiên cứu khoa học, việc phát hiện ra rượu được cho là tình cờ - hơn là một phát minh có chủ đích. Nói cách khác, không có một người cụ thể phát minh ra rượu.
Sự phát triển chung của sản xuất rượu có nguồn gốc sâu xa từ thời kỳ đồ đá mới, đặc biệt là ở các khu vực như Trung Đông, nơi quá trình lên men tự nhiên của ngũ cốc có thể dẫn đến các dạng bia sớm nhất. Những đồ uống có cồn này ban đầu là kết quả của ngũ cốc được lưu trữ trong điều kiện lên men tự nhiên, tạo ra một thức uống bổ dưỡng, đục - khá khác so với các loại bia hiện đại. Phát hiện tình cờ ấy được lặp lại dưới nhiều hình thức khác nhau trên toàn cầu, tạo nên thứ gọi là “bia rượu” của ngày nay.
Và thực tế chứng minh, đồ uống có cồn sớm nhất được biết đến có niên đại từ khoảng năm 7000 trước Công nguyên ở Trung Quốc. Nó được làm từ gạo, mật ong và trái cây. Đến năm 3000 trước Công nguyên, người Babylon đã làm bia từ lúa mạch và người Ai Cập đã làm rượu từ nho.
Các loại rượu chưng cất (hay rượu mạnh) được cho là phát minh của người Hy Lạp cổ đại. Quá trình này sau đó đã được người Ả Rập cải tiến.
Từ thời cổ đại, rượu và bia không chỉ là thức uống mà còn mang trong mình dấu ấn thần thoại và tín ngưỡng của nhiều nền văn minh. Tại Babylon, người dân đã thờ phụng nữ thần rượu từ năm 2700 TCN, sử dụng bia và rượu vang làm vật phẩm dâng cúng các vị thần.
Tại Ấn Độ cổ đại, rượu gắn bó với đời sống tâm linh và y học. Thức uống sura, làm từ gạo, lúa mì, trái cây... được xem là đồ uống ưa thích của thần Indra. Trong y học Ayurveda, rượu vừa được coi là phương thuốc nếu dùng điều độ, vừa là chất độc nếu lạm dụng.
Ở Hy Lạp, rượu vang là một phần không thể thiếu trong các nghi lễ tôn giáo, y học và đời sống thường nhật. Người Hy Lạp tin rằng uống rượu là biểu hiện của nền văn minh, còn việc không uống lại bị coi là “man rợ”. Tuy nhiên, nhiều triết gia như Plato hay Xenophon lại nhấn mạnh sự điều độ và cảnh báo về nguy cơ của say xỉn, đặc biệt trong các buổi tiệc symposium.
Đối với người La Mã, rượu được xem là biểu tượng của đời sống dân chủ, thậm chí được phân phát thường xuyên cho binh lính để giữ tinh thần chiến đấu.
Trong kinh thánh, Chúa Jesus đã biến nước thành rượu tại tiệc cưới Cana. Sự biến đổi từ một yếu tố cơ bản của sự sống: nước - thành một biểu tượng của niềm vui, kỷ niệm: rượu nhấn mạnh ý nghĩa sâu sắc của rượu trong Kinh thánh. Nó đại diện cho sự biến đổi về mặt tâm linh và phản ánh tầm quan trọng của rượu trong các nghi lễ tôn giáo.
Như vậy, không có câu trả lời chính xác cho câu hỏi: “Ai là người phát minh ra rượu”. Phát minh ra rượu không thể được ghi nhận là thành quả của một cá nhân hay nền văn minh nào; thay vào đó, rượu là một khám phá tập thể và đồng thời trên nhiều nền văn hóa cổ đại.
Ghé trang tin tức của Rượu Tốt để đọc thêm nhiều bài viết cung cấp kiến thức hữu ích khác.
