Công thức tính thể tích rượu tiêu chuẩn được áp dụng rất đơn giản là bằng (tổng thể tích đồ uống x % độ rượu).
Thể tích rượu là lượng cồn nguyên chất theo đơn vị tính thể tích: Ví dụ 100ml, 1l, 1oz… Ở Việt Nam, thể tích rượu thường được biết đến theo đơn vị thể tích là lít (l) hoặc mililit (ml).
Lưu ý: Cồn được tiêu thụ trong đồ uống có cồn là ethanol, thường được sản xuất bởi nấm men trong quá trình lên men. Mặc dù có những loại cồn khác – chẳng hạn như isopropyl hoặc butyl alcohol – nhưng chúng không an toàn cho con người.
Trên những chai rượu vang hay bia ngoại, ta thường thấy ký hiệu % ABV. Đây nói cách khác chính là nồng độ cồn của đồ uống đó. ABV là nồng độ cồn theo thể tích, viết tắt của Alcohol by Volume.
Xem thêm bài viết ABV là gì để hiểu rõ hơn.
Để tính thể tích rượu có trong một lượng chất lỏng xác định, ta áp dụng công thức tính thể tích rượu đơn giản sau:
Thể tích rượu = Tổng thể tích đồ uống x % ABV được ghi trên nhãn.
Ví dụ, một chai rượu mạnh có nhãn ghi các thông tin: 700ml, 40% - thì tức là nó có thể tích là 700ml và độ rượu là 40%. Khi này, ta có thể tích rượu bằng:
700ml x 40% = 280 (ml)
Chú ý, ở một số loại rượu mạnh (như whisky của Scotland), độ rượu còn được ghi dưới dạng “proof”. Thông thường, 2 proof = 1% ABV. Cũng có nghĩa là, nếu nhãn rượu được ghi là “80 proof”, bạn chỉ cần chia 2 là có được % ABV tiêu chuẩn, và là 40% ABV.
Nhờ vào thể tích rượu, ta cũng có thể dễ dàng tính được độ rượu - hay còn được gọi thông dụng hơn với cái tên “nồng độ cồn”. Độ rượu là phần được đo bằng lượng cồn có trong một lượng nhất định của đồ uống có cồn.
Công thức tính độ rượu:
Độ rượu = Thể tích rượu nguyên chất/Tổng thể tích đồ uống x 100%
Ở cùng 1 lượng đồ uống như nhau, đồ uống nào có nồng độ cồn càng thấp thì chứng tỏ thể tích rượu càng thấp. Thông thường, trong các loại đồ uống có cồn, bia là có nồng độ cồn thấp nhất, dao động từ dưới 5% (đôi khi cao hơn 10%). ABV trung bình của rượu vang là 11-13%. Và độ rượu của rượu mạnh (như rượu gạo hay whisky) là 40%.
Xem thêm: Rượu gạo bao nhiêu độ?
Chi tiết hơn: Giả dụ khi bạn tiêu thụ 100ml đồ uống mỗi loại, cơ thể sẽ hấp thụ vào lượng cồn nguyên chất như bảng sau:
| Loại đồ uống | Thể tích rượu trong 100ml | Nồng độ cồn | Ghi chú |
| Bia/Vang không độ | 0 đến nhỏ hơn 0,5ml | Từ 0 đến <0,5% | Là thức uống đã loại bỏ cồn hoặc đã được ủ để chứa ít cồn hơn mức giới hạn cho phép |
| Bia thường (bia lon, bia hơi, bia có hương vị) | 4ml - 8ml | 4% - 8% | Không |
| Bia thủ công | Lên đến 12ml | Lên đến 12% | Không |
| Rượu vang tăng cường | 16ml - 24ml | 16% - 24% | Một loại rượu trái cây và/hoặc rượu mật ong, thêm rượu mạnh hoặc lên men lâu hơn thông thường |
| Rượu vang không tăng cường | <16ml | <16% | Rượu vang thông thường |
| Vodka | 40ml - 95ml | 40% - 95% | Được làm từ cùng một quá trình lên men như bia hoặc rượu vang, với bước chưng cất bổ sung để tăng cường độ mạnh của đồ uống |
| Rượu gin | 36ml - 50ml | 36% - 50% | Loại rượu chưng cất trung tính, thêm quả bách xù và các loại thực vật thơm khác |
| Rượu rum | 36ml - 50ml | 36% - 50% | Rượu được lên men từ mía, mật mía, đường củ cải đường hoặc các loại đường không phải trái cây. Sau đó, đem chưng cất để loại bỏ cặn |
| Whisky | 36ml - 50ml | 36% - 50% | Rượu làm từ lúa mạch và ngũ cốc, ủ trong thùng gỗ sồi |
| Tequila | 50ml - 51ml | 50% - 51% | Một loại đồ uống Trung và Nam Mỹ được làm từ cây thùa lên men |
| Rượu mùi | <15ml | <15% | Là rượu chưng cất kết hợp với trái cây, kem, đường hoặc thảo mộc để tạo ra một loại đồ uống mạnh nhưng có hương vị |
Do những rủi ro liên quan đến việc tiêu thụ cồn quá mức, ở Mỹ thậm chí còn đặt ra định nghĩa về “khẩu phần tiêu chuẩn (standard drink)”. 1 khẩu phần tiêu chuẩn tương đương với 0,6 ounce rượu nguyên chất, tương đương thể tích rượu là 18ml.
Điều này cũng đặt ra quy chuẩn chung để định hướng cho ngành công nghiệp đồ uống và đưa khuyến cáo lượng đồ uống có cồn mỗi người nên tiêu thụ trong một ngày.
Thông thường, 1 standard drink ở Mỹ sẽ tương đương với 360ml bia, 150ml rượu vang và 45ml rượu mạnh. Nghĩa là trong 1 ngày, bạn chỉ nên uống 360ml bia, 150ml rượu vang và 45ml rượu mạnh để tránh các nguy cơ xấu có thể xảy ra cho sức khỏe. Đó cũng là lý do ta thường thấy bia được đóng ở lon có thể tích là 360ml, ly rượu vang có dung tích 150ml và 1 shot chứa được khoảng 45 - 50ml rượu mạnh.
Tất nhiên, nồng độ cồn ở mỗi loại đồ uống có cồn cụ thể lại khác nhau và khả năng xử lý cồn ở mỗi người cũng vậy. Quan trọng là chúng ta có nguồn tham khảo phù hợp để tiêu thụ rượu một cách hợp lý, có trách nhiệm.
Trên đây, Rượu Tốt vừa cung cấp chi tiết về công thức tính thể tích rượu trong các loại đồ uống có cồn và đưa ra thể tích rượu ở một số loại đồ uống phổ biến. Ghé trang tin tức của chúng tôi để đọc thêm nhiều kiến thức hữu ích khác về rượu. Rượu Tốt chúc bạn ngày vui!
